Για μια άλλη παγκοσμιοποίηση

      14η συνέχεια

    δ) Παιδεία - Τέχνη. Τα βασικά χαρακτηριστικά της παγκοσμιοποιημένης παιδείας είναι : 

1) η μετάδοση και αναπαραγωγή έτοιμων ιδεών και απόψεων και η συσσώρευση γνώσεων-πληροφοριών αντί για ανακάλυψη-δημιουργία.

2) η συμμόρφωση εκπαιδευτών και εκπαιδευομένων σε άξονες-κατευθύνσεις από τα πριν δοσμένες χωρίς ελευθερία παρέκβασης και επιλογών.

3) η αποκοπή του παιδιού από τη φύση του (που είναι η κίνηση ) και από τη φύση.

4) η έλλειψη προσωπικής σχέσης και συνεργασίας δασκάλων – μαθητών, όσο μεγαλώνει η βαθμίδα της εκπαίδευσης, και η δημιουργία απρόσωπης σχέσης εντολέα – εντολοδόχου.

5) η αποσπασματική, μονόπλευρη παιδεία με μοναδικό στόχο την εξειδίκευση. Δεν αντιμετωπίζεται ο άνθρωπος σφαιρικά με όλες τις ανάγκες του πνευματικές και υλικές, για να μπορεί να ζει ολοκληρωμένα την ύπαρξη και την ομορφιά της ζωής.

6) Δεν εξετάζονται οι ιδιαιτερότητες και οι κλίσεις του κάθε παιδιού αλλά αντιμετωπίζονται όλα σαν μια ομοιογενής μάζα που πρέπει να αποθηκεύσει μια ορισμένη ποσότητα γνώσεων. 

7) Δεν καλλιεργείται το δικαίωμα στη διαφωνία, τόσο σημαντικό για ανακάλυψη, δημιουργία, ανανέωση  και εμβάθυνση.
8) Δεν αντιμετωπίζονται το σώμα, το πνεύμα και το συναίσθημα σαν ενιαίο σύνολο που πρέπει να εκφράζονται ελεύθερα και σε αρμονία μεταξύ τους.
9) Δεν αναδεικνύεται η σπουδαιότητα της σωματικής εργασίας σε συνδυαμό με την πνευματική.     

10) Επίσης η τέχνη δεν αντιμετωπίζεται ως βασικό συστατικό της παιδείας, που πρέπει να διατρέχει όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης συμβάλλοντας στην ανάδειξη του φαντασιακού και του συναισθηματικού σε ισόρροπη σχέση με το λογικό -  νοητικό. 

     Για τα παραπάνω, και όχι μόνο, σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης το σχολείο είναι βαρετό και όχι χαρούμενος χώρος δημιουργικής συνεύρεσης.  

    Τα χαρακτηριστικά αυτά ωθούν στη δημιουργία ανελεύθερων ανθρώπων, αυτοματοποιημένων, που δεν αμφισβητούν γόνιμα δεδομένες αλήθειες και δεν είναι δημιουργοί αλλά μιμητές και αντιγραφείς καθιερωμένων προτύπων ή βίαιοι αρνητές των.

   Οι απόπειρες του Summerhill στην Αγγλία, της Μπαρμπιάνκα στην Ιταλία, των σχολείων που ίδρυσε ο Ταγκόρ στην Ινδία κ.ά. (απόπειρες μικρού βεληνεκούς λόγω αρνητικού περιβάλλοντος) πρέπει να μελετηθούν, γιατί ήταν στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση από τη σημερινή. Αποσκοπούσαν στην παροχή ελεύθερης και δημιουργικής παιδείας με δασκάλους και μαθητές σε σχέση αλληλοσεβασμού και αλληλοεκπαίδευσης. Προς μια τέτοια κατεύθυνση θα πρέπει να στραφεί το εκπαιδευτικό σύστημα, όπου η ειδίκευση θα ακολουθεί, ενώ θα προηγείται η πολύπλευρη παιδεία με προσανατολισμό στην αναπτυγμένη κοινωνική και φυσική ευαισθησία και την απελευθέρωση της δημιουργικότητας και της πρωτοτυπίας του/της  καθένα/μίας .

Η παιδεία είναι βασική ανάγκη, δικαίωμα και συστατικό της ύπαρξης του ανθρώπου και σαν τέτοιο κοινωνικό αγαθό θα πρέπει να εξασφαλίζεται δωρεάν σε όλους. 

   ε) Επιστήμη-έρευνα. Η ανελεύθερη και μονοδιάστατη παιδεία και κοινωνία βρίσκει την έκφρασή της και στην επιστήμη. Ο ΄΄ορθός λόγος΄΄, η αποθέωση της εργαστηριακής επιβεβαίωσης, τα ΄΄άμεσα αποτελέσματα΄΄, το ‘’θαυματουργό χάπι΄΄ κλπ είναι ο πυρήνας της λογικής της κυρίαρχης επιστήμης που στηρίζεται στην γραμμική σκέψη. Απορρίπτονται αλαζονικά και δογματικά  διαφορετικοί τρόποι προσέγγισης της πραγματικότητας, που έχουν να κάνουν με την επισταμένη, ολιστική (και όχι αποσπασματική) παρατήρηση και καταγραφή φαινομένων και ανθρώπινων λειτουργιών, που έγιναν επί σειρά αιώνων από στοχαστικούς ανθρώπους παλαιότερα (αρχαίοι Έλληνες, Κινέζοι, Ινδοί, Άραβες κ.λ.π.) αλλά και  από σύγχρονους που ξεφεύγουν από τον ''κανονικό''  τρόπο (αντιμετώπιση απαξιωτική για τον  Αϊνστάιν στο ξεκίνημα του επειδή ξέφευγε από την τρέχουσα σκέψη). 

   Η διατύπωση ΄΄οριστικών΄΄ αληθειών και η συνεχής διάψευσή τους καθώς και η επανειλημμένη αναίρεση της ΄΄γραμμικής ΄΄ λογικής αίτιου και αιτιατού, θα πρέπει να οδηγήσουν την επιστήμη στο να αγκαλιάσει παραδοσιακές εμπειρικές και  υπερβατικές  προσεγγίσεις της πραγματικότητας, χωρίς αποκλεισμούς. Η επιστήμη θα ελέγχει την παράδοση αλλά και η παράδοση την επιστήμη με αμοιβαία εκτίμηση και παραπέρα σεβασμό και των δύο στη φύση και τον άνθρωπο. 

   Η έρευνα σήμερα βρίσκεται κυρίως στα χέρια των μεγάλων ιδιωτικών εταιριών και τα αποτελέσματά τους ΄΄φιλτράρονται΄΄ με κριτήριο το ‘’τι αποφέρει μεγαλύτερο κέρδος’’. Έτσι σημαντικές εφευρέσεις στην κατεύθυνση περιβαλλοντικών ή φθηνών λύσεων, προσιτών στους πολλούς, παραμένουν στα συρτάρια. Η έρευνα θα πρέπει να  γίνει στοιχείο της κοινωνίας για την αναβάθμιση της ζωής.  Συνεχίζεται