Για μια άλλη παγκοσμιοποίηση

      10η συνέχεια
  

   Αλλά τότε τι; 

   Η απάντηση στο ερώτημα για να είναι ρεαλιστική και πραγματο-ποιήσιμη, και να ξεφεύγει από τη σφαίρα του ιδεατού και απραγ-ματοποίητου (ουτοπικού, όπως στο παρελθόν ), θα πρέπει να παίρνει υπόψη της τη σημερινή υλική και πνευματική πραγματικότητα και τη δυναμική της. Και το βασικότερο η απάντηση θα πρέπει να απασχολήσει τον καθένα χωριστά. Εφαρμογή και αξία θα έχουν εκείνες οι απαντήσεις, που θα προέρχονται από την τεράστια πλειοψηφία των πολιτών και θα είναι υλοποίηση και προϊόν ελεύθερης επιλογής, συναπόφασης, δράσης και όχι αποτέλεσμα επιβολής. Ελεύθερης συνδιαμόρφωσης και όχι συμμόρφωσης (σε μια αυθεντία, άτομο ή ομάδα).

   Οι πρακτικές, για να έχουν αξία, θα πρέπει να εφαρμόζονται κατ’αναλογία από τον καθένα ατομικά άμεσα, και να διευρύνονται μέχρι την κλίμακα της κοινωνίας μέσα από συλλογικές διαδικασίες όλο και ευρύτερες. Θα πρέπει οι απαντήσεις -πρακτικές να αφορούν τις σχέσεις των ανθρώπων: 

α)  με τον εαυτό τους(αυτοσυνείδηση για κίνητρα, σκέψεις, επιθυμίες, παγιωμένες ιδέες),    

β) με τους άλλους (συγκρίσεις, αλαζονεία, υποτίμηση κ.λ.π.), 

γ)   με τα υλικά πράγματα (ταύτιση με αντικείμενα, χρήμα, περιουσία κ.λ.π.), 

δ) με την παραγωγική διαδικασία (ενεργός συμμέτοχος ή παθητικός εντολοδόχος, ανάπτυξη στην υπηρεσία του ανθρώπου ή του κέρδους κ.λ.π.), 

ε) με το φυσικό περιβάλλον (καταπατητές-βιαστές της φύσης ή μέρος ενός ζωντανού οργανισμού και συνύπαρξη με σεβασμό),

στ) με τη διανομή του παραγόμενου πλούτου (κάλυψη πραγματικών αναγκών όλων ή μόνο των ΄΄ικανών΄΄), 

ζ) με τους άλλους λαούς (όλοι είμαστε πρώτα απ΄όλα άνθρωποι ή κάποιοι λαοί είναι εκλεκτοί;).

            Παρακάτω επιχειρείται να δοθούν κάποιες απαντήσεις, σαν συμβολή στον προβληματισμό για την υπέρβαση της σημερινής κατάστασης, που πλέον αγγίζει τα όρια αντοχής του ανθρώπινου είδους. Συνεχίζεται

Για μια άλλη παγκοσμιοποίηση

      9η συνέχεια
                                                                                                                                    8.  Η ανάγκη υπέρβασης της σημερινής κατάστασης

            Τα οικονομικά – πολιτικά μοντέλα που κυριαρχούν τα τελευταία 90 χρόνια είναι το καπιταλιστικό και το σοσιαλιστικό ανατολικού τύπου. 

Και τα δύο έχουν το κοινό χαρακτηριστικό, ότι η πολιτική και οικονομική εξουσία βρίσκεται στα χέρια λίγων, επώνυμων ιδιοκτητών ή κρατικών διαχειριστών.

Αφετηρίες των δύο μοντέλων ήταν η Γαλλική (1789) και η Ρωσική (1917) επανάσταση. Επιβλήθηκαν πολιτικά από κάποιες ομάδες που συμμετείχαν πρωταγωνιστικά στην επανάσταση (Ιακωβίνοι, μπολσεβίκοι). Διαμόρφωσαν ένα δόγμα άλλοτε ελαστικό και άλλοτε άκαμπτο και το επέβαλαν με τη βοήθεια μεγάλου τμήματος της κοινωνίας, στο σύνολο της, με  ηθική υποταγμένη στο ‘’ο σκοπός αγιάζει τα μέσα’’. Οι σκοποί και των δύο ήταν για την εποχή τους προοδευτικοί. Εκφράσανε τον καιρό εκείνο, σε κρίσιμες στιγμές, τους πιο καταπιεσμένους και εξαθλιωμένους. Την ανάγκη τους για ψωμί και ελευθερία. Οι θεσμοί που ακολούθησαν όμως δεν εξασφάλισαν την διατήρηση αυτής της αρχικής πολιτικής κατάστασης μιας επαναστατημένης κοινωνίας. Εστιάσανε στο ‘’ψωμί’’ και ξεχάσανε την ελευθερία. Έτσι σταδιακά με τις κατάλληλες προσαρμογές, έγινε ο αποκλεισμός των πολλών από την ενεργή συμμετοχή στο πολιτικό και το ευρύτερο κοινωνικό γίγνεσθαι. Σημερινή τους κατάληξη είναι το δικομματικό και το μονοκομματικό μοντέλο, και τα δύο με ολιγαρχικό περιεχόμενο. 

        Θα μπορούσε να είχε γίνει διαφορετικά;  

Εάν το μέσο επίπεδο συνειδητότητας της κοινωνίας και η υλική πραγματικότητα προσδιορίζουν και τις λύσεις που δίνονται τότε η απάντηση είναι όχι. 

      Σημασία όμως έχει να σταθούμε στο τώρα. Να  εντοπίσουμε τα αίτια της παθογένειας του σημερινού γίγνεσθαι και να το υπερβούμε εφόσον υπάρχουν οι προϋποθέσεις.

      Σήμερα οι θεσμοί και το σύστημα έχουν θεοποιηθεί. Έχουν αναχθεί σε αιώνιες αμετακίνητες αξίες και το κυρίαρχο πολιτικό αξίωμα είναι το ’’αποφασίζουμε πριν από σας για σας, αφού μας έχετε εκλέξει’’. Η γνώμη και η συμμετοχή του απλού πολίτη θεωρείται άχρηστη έως επικίνδυνη, και γιαυτό εξουδετερώνεται και αποκλείεται από τα κέντρα λήψης των αποφάσεων με κάθε τρόπο ‘’δημοκρατικό’’ ή μη. 

     Σε όλες τις βαθμίδες από το σωματείο ,το Δήμο, μέχρι και την κυβέρνηση λειτουργεί η αντιπροσώπευση για μεγάλα χρονικά διαστήματα ‘’εν λευκώ’’, με ολοένα ασαφέστερες δεσμεύσεις των υποψήφιων αντιπροσώπων, χωρίς έλεγχο και  χωρίς τη δυνατότητα να ανακληθούν.  

       Όλα γίνονται εν ονόματι του λαού αλλά χωρίς τον λαό, εν ονόματι της τάξης αλλά η αταξία αυξάνεται, εν ονόματι μίας μελλοντικής ευμάρειας αλλά η λιτότητα διευρύνεται, εν ονόματι της ελευθερίας αλλά ο Μεγάλος Αδελφός παίρνει σάρκα και οστά.

     Η τεράστια πλειοψηφία της ανθρωπότητας, περισσότερο βιωματικά και ενστικτώδικα και λιγότερο συνειδητά, νοιώθει ότι και τα δύο μοντέλα δεν την εκφράζουν. Ωστόσο είναι παγιδευμένη στο δίλημμα που  της βάζουν τα μπλοκ εξουσίας: ‘’ή το ένα μοντέλο ή το άλλο’’. Αυτό που αναδύεται σιγά-σιγά όμως είναι η διάθεση ‘’ούτε το ένα ούτε το άλλο’’. 

   Αλλά τότε τι;      Συνεχίζεται                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                     

Χρόνια πολλά με ανθρωπιά, αισιοδοξία και δημιουργικότητα
για μια άλλη παγκοσμιοποίηση !

 8η συνέχεια          

7.  Μια άλλη παγκοσμιοποίηση γεννιέται

   Παράλληλα με την παγκοσμιοποίηση αυτή από τα πάνω, γεννιέται σιγά-σιγά και μία άλλη, αυτή από τα κάτω. Δεν επιβάλλεται, είναι αυθόρμητη. Σπάει σύνορα και προκαταλήψεις. Πηγαίνει πέρα από τα τείχη που έχτισαν οι διακρίσεις κάθε είδους (φυλετικές, φύλλου, ταξικές, εθνικές, ιδεολογικές, θρησκευτικές κ.λ.π.). Ξεφεύγει από τη νοοτροπία τη στενά ‘’ατομική’’(του όποιου ατόμου-ομάδας) και γίνεται συλλογική και πανανθρώπινη. Το νέο κοινωνικό φύτρο είναι ο άνθρωπος δημιουργός, που βλέπει τους άλλους και τη φύση ‘’ως εαυτόν΄.΄     

     Όλο και περισσότερο γίνεται κατανοητό βιωματικά, με τραγικό πλέον τρόπο, ότι οποιαδήποτε στάση και σχέση εκμετάλλευσης, επιβολής, αυθεντίας ή συμμόρφωσης , είναι καταστρεπτική τόσο για αυτόν που επιβάλλει, καθοδηγεί ή ΄΄πείθει΄΄, όσο και για αυτόν που τα υφίσταται. Ο πρώτος συγκεντρώνοντας πνευματική ή υλική δύναμη αποκόβεται από τους πολλούς και γίνεται αλαζονικός και εξουσιαστικός και συνεπακό-λουθα συντηρητικός, που βασικά φροντίζει μόνο για την πλεονεκτική του θέση. Και παραπέρα γίνεται φρένο για την εξέλιξη του ανθρώπου και της κοινωνίας. Ο δεύτερος μετατρέπεται σε άκριτο οπαδό, άβουλο όν, που αναζητά και αποθέτει την ασφάλεια του και την ύπαρξή του στον ‘’αρχηγό’’, αγνοώντας και παραχωρώντας τις δημιουργικές του δυνάμεις. Και οι δύο στο τέλος δημιουργούν μια σχέση αρρωστημένης αλληλε-ξάρτησης και ανελευθερίας.

       Η υλική βάση για την ανάπτυξη αυτής της άλλης παγκοσμιοποίησης, από τα κάτω,  υπάρχει. Είναι η δυναμικότητα της τεχνολογικής ανάπτυξης και ο τεράστιος πλούτος που έχει δημιουργηθεί (ικανός να καλύψει τις πραγματικές ανάγκες όλης της ανθρωπότητας), η ταχεία ανταλλαγή της τεχνογνωσίας , η δυνατότητα πληροφόρησης, γνώσης και επικοινωνίας χωρίς φραγμούς, και η επαφή των λαών από τη διευρυνόμενη μετανάστευση και τον τουρισμό. Παράλληλα η πολιτική και πνευματική βάση είναι η τεράστια εμπειρία που αποκτήθηκε τους δύο τελευταίους αιώνες από τις ΄΄εφόδους στον ουρανό΄΄ των λαών.

      Δέκτες και φορείς αυτού του αέρα της αλλαγής είναι εκείνοι που υφίστανται σκληρότερα τις συνέπειες της παγκοσμιοποίησης: Οι άνεργοι, η νεολαία (με τα μεγαλύτερα ποσοστά ανεργίας), οι μετανάστες, οι μειονότητες, οι απολυμένοι, τα στρώματα που χάνουν κάποια οικονομική επάρκεια που είχαν, και τέλος οι λαοί που λιμοκτονούν ή που οι χώρες τους βρίσκονται στα όρια της χρεωκοπίας.

       Επίσης φορείς είναι το υγιές τμήμα του παλιού προοδευτικού κινή-ματος, ενταγμένο σε σχήματα –κόμματα ή ανένταχτο, που δεν έχασε την ευαισθησία του και την διάθεσή του να προσφέρει, για μια κοινωνία δίκαιη, με ελευθερία, χωρίς βία, εκμετάλλευση και καταπίεση.

Είναι εκείνοι που είδαν να καταρρέουν θεσμοποιημένες ιδεολογίες.

Είναι  εκείνοι που ξεφεύγουν από τη λογική της επιβολής των πεποιθήσεων τους με κάθε μέσον, για το ΄΄καλό΄ των άλλων και τη δική τους ΄΄δικαίωση΄΄. Συνεχίζεται

      Για μια άλλη παγκοσμιοποίηση

      7η συνέχεια

      6.      Πολιτιστικές μορφές της παγκοσμιοποίησης

     Το πολιτιστικό μοντέλο της παγκοσμιοποίησης είναι ο ωραιοποιημένος αμερικάνικος τρόπος ζωής. Αυτός προβάλλεται μέσω της τηλεόρασης και του κινηματογράφου. Το μοντέλο αυτό προβάλλει  την αποθέωση του χρήματος, τον ατομικισμό, τη δύναμη επιβολής του ενός, την κομπίνα, την καταναλωτική μανία, τον κοσμοπολιτισμό, την ατομική εκτόνωση. 

        Η διαφήμιση έχει πάρει διαστάσεις νόμιμης συλλογικής απάτης και μέσον καλλιέργειας αυταπατών, επιβαρύνοντας τις τιμές των προïόντων με παρασιτικές δραστηριότητες.

     Θεοποιούνται οι λίγοι επώνυμοι (καλλιτέχνες, αθλητές) και τα αθλητικά ή καλλιτεχνικά γεγονότα έχουν μετατραπεί σε τεράστιες εμπορικές επιχειρήσεις, με θύματα και τους ίδιους τους καλλιτέχνες ή αθλητές, που τους σκοτώνουν οι εξοντωτικοί ρυθμοί, ο εύκολος πλουτισμός, η προβολή, η ΄΄λατρεία΄΄ των οπαδών, τα αναβολικά, τα ναρκωτικά, η ανία κ.ά. Οι τεράστιες αμοιβές των πρωταγωνιστών του πολιτισμού και του αθλητισμού είναι αποτέλεσμα αυτού του πολιτιστικού μοντέλου, που με τη σειρά τους το ενισχύουν. 

       Τα έργα τέχνης έχουν μετατραπεί σε τραπεζογραμμάτια για ιδιωτική αποταμίευση.

       Αποθεώνεται ο πρωταθλητισμός και τα αθλήματα που επιτελούν το δοκιμασμένο από την ρωμαϊκή αυτοκρατορία ΄΄άρτος και θεάματα’’  ( Οι Ολυμπιακοί των ρεκόρ, το ‘’λαϊκό’’ ποδόσφαιρο και το μπάσκετ).  Ο αθλητισμός από άσκηση για όλους έχει μετατραπεί σε επάγγελμα για λίγους και οικονομική επένδυση για ακόμα πιο λίγους. Όπως στην πολιτική έτσι και στον αθλητισμό, για τους πολλούς η συμμετοχή  έχει περιοριστεί στο να είναι παθητικοί οπαδοί, που όλο τους το δυναμικό εκτονώνεται στη νίκη της ομάδας και τη συντριβή των αντιπάλων με κάθε μέσον. Έτσι η προσπάθεια για βελτίωση των συνθηκών ζωής και η συμμετοχή στα κοινά έχει εκτραπεί σε φανατική ενασχόληση (πολλές αθλητικές εφημερίδες, ατέλειωτες εκπομπές, έξαλλη συμπεριφορά) για την επικράτηση της ομάδας.Το στραπατσαρισμένο υγιές ΄΄εγώ΄΄ (ατομικότητα-ιδιαιτερότητα) και το νεανικό δυναμικό βρίσκει διέξοδο στο διογκωμένο μεταλλαγμένο ΄΄Εγώ΄΄ της ομάδας. 

       Το πιο δυναμικό πολιτιστικό εργαλείο αυτού του παγκοσμιοποιημέ-νου πνεύματος λάμψης, επιφάνειας, οπαδοποίησης, παθητικότητας, ιδιώτευσης και απομόνωσης είναι η τηλεόραση. Για αυτό το λόγο αν και καταχρεωμένη η ιδιωτική, δέχεται τις κρατικές οικονομικές ενισχύσεις. 

       Η εκπαίδευση όλο και περισσότερο παίρνει το χαρακτήρα συλλογής αποσπασματικών πληροφοριών, αντιγραφής προτύπων, μηχανικής αναπαραγωγής και εξεταστικού πρωταθλητισμού. Έτσι το περιεχόμενο της εκπαίδευσης αντί να είναι πλούσιο και πολύπλευρο είναι φτωχό, δογματικό και μονόπλευρο. Η δημιουργικότητα και η κριτική σκέψη μέσα από την ελευθερία είναι η εξαίρεση, που καλλιεργείται από λίγους φωτισμένους δασκάλους. Ουσιαστική επικοινωνία δασκάλων-μαθητών δεν υπάρχει. Γιαυτό η εκπαιδευτική διαδικασία είναι βαρετή και αντι-μετωπίζεται από το σύνολο των εκπαιδευομένων σαν αναγκαίο κακό.

     Η επαφή με τη φύση, που εξανθρωπίζει και εναρμονίζει τον άνθρωπο με το περιβάλλον του, όλο και περιορίζεται, αφού πλέον και αυτό που κάποτε ήταν εύκολο έχει γίνει δυσεύρετο και ΄΄ακριβό΄΄. Οι τσιμεντουπόλεις απλώνονται κατατρώγοντας την φυσική ομορφιά. Τα ωραία, και με εύκολη πρόσβαση φυσικά τοπία λεηλατούνται από την τουριστική βιομηχανία, που τα ΄΄αξιοποιεί ΄΄ δημιουργώντας ευχάριστες τουριστικές οάσεις για τους λίγους και αποκλεισμό για τους πολλούς.

     Η κυρίαρχη νοοτροπία και η σχετική ιδεολογία που προβάλλεται είναι ότι τα πράγματα κάπως έτσι ήταν πάντα, δεν μπορούν να αλλάξουν και για ό,τι άσχημο φταίει η κακή φύση του ανθρώπου. Συνεχίζεται 

Για μια άλλη παγκοσμιοποίηση

6η συνέχεια

5.   Κοινωνικές μορφές της παγκοσμιοποίησης

Στην εποχή του αχαλίνωτου κέρδους οι πάσης φύσεως κοινωνικές παροχές θεωρούνται ¨αντιοικονομικές¨ και βλαπτικές για την ανάπτυξη.

Οι τομείς της υγείας, της ασφάλισης, της πρόνοιας, της παιδείας κ.λ.π., χάνουν τον κοινωνικό τους χαρακτήρα και παραδίδονται στο ανεξέλεγκτο ιδιωτικό κεφάλαιο. 

Το πρόσχημα που χρησιμοποιείται είναι εκείνο του δημοσιο-ϋπαλληλικού μαρασμού.Το πρόσχημα αυτό πείθει γιατί το φαινόμενο είναι υπαρκτό. Είναι όμως δημιούργημα του ίδιου του συστήματος, που λειτουργεί συγκεντρωτικά, διορίζει υπεράριθμους, με χαμηλό μισθό, δημιουργεί πελατειακές σχέσεις, απομονώνει τον εργαζόμενο από τα κέντρα λήψης των αποφάσεων, τον αφήνει χωρίς ουσιαστικό έλεγχο και τον μετατρέπει σε ατομικιστή και ιδιοτελή, που την μικρή του εξουσία μπορεί να την χρησιμοποιεί, εάν έχει αλλοτριωθεί,  για την αύξηση του προσωπικού του κέρδους, σε χρόνο (απουσίες, απραξία), ή σε χρήμα (χρηματισμός ή άλλη παράλληλη δουλειά). Δηλαδή τον οδηγεί στο να  λειτουργεί με τη λογική του ίδιου του συστήματος.           

O νέος στόχος είναι οι συντάξεις (αφού έχει προηγηθεί η κατα-λήστευση των ταμείων), οι οποίες ελαττώνονται και παράλληλα αυξάνονται τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης. Είναι οικονομικότερος για το σύστημα ένας «γέρος» εργαζόμενος, που συντηρεί ένα άνεργο ή μερικά απασχολούμενο και μερικά αμειβόμενο παιδί, από έναν συντα-ξιούχο και έναν νέο εργαζόμενο με πλήρη απασχόληση και μισθό. Έτσι οδηγούνται οι εργαζόμενοι σταδιακά στην ιδιωτική ασφάλιση με όλη την ανασφάλεια που αυτό συνεπάγεται, ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσεων.

 Οι παροχές προς τις γυναίκες μητέρες, τους ηλικιωμένους και  τα άτομα με ειδικές ανάγκες όλο και περιορίζονται στα όρια μιάς επίφασης πρόνοιας. Όποιος δεν είναι οικονομικά παραγωγικός, δηλαδή κερδο-φόρος, απαξιώνεται και θεωρείται βάρος για το σύστημα.   Συνεχίζεται

Για μια άλλη παγκοσμιοποίηση

5η συνέχεια

3.      Οικονομικές μορφές της παγκοσμιοποίησης

     Από τα μονοπώλια των επί μέρους χωρών, σταδιακά δημιουργήθη-

καν οι πολυεθνικές, που απλώνονται σε όλο και περισσότερες χώρες. 

Η αρχική εθνική έδρα χρησιμεύει σαν εγγύηση και ΄΄μητρική αγκάλη΄΄ με κυβερνητική κάλυψη, για προστασία σε δύσκολες περιόδους και καταστάσεις (κρίσεις, χρεωκοπίες κ.λ.π.).

     Το προβαλλόμενο οικονομικό μοντέλο του νεοφιλελευθερισμού, στοχεύει στην ιδιωτικοποίηση των πάντων και χρησιμοποιεί σαν επιχείρημα το πλεονέκτημα του υγιούς ανταγωνισμού. Ο ανταγωνισμός όμως όλο και περιορίζεται από την δράση των πολυεθνικών οι οποίες επιβάλουν πλέον τις τιμές από μόνες τους ή σε συνεργασία με άλλες ομοειδείς (Καρτέλ).Ο πραγματικός στόχος του νεοφιλελευθερισμού είναι να βάλει στη σφαίρα της κερδοσκοπίας τομείς που είχαν καθιερωθεί ως κοινωνικοί ή εθνικής ασφάλειας (υγεία, παιδεία, συγκοινωνίες, επικοινωνίες, ενέργεια κ.λ.π.).

        Οι τράπεζες πλέον παρεμβαίνουν σε όλους τους παραγωγι-

κούς  τομείς, όλο και περισσότερο σαν συνδιαχειριστές ή αποκλειστικοί διαχειριστές και λιγότερο σαν δανειστές. Επί πλέον επιδίδονται και σε δανεισμό κρατών σε συνδυασμό με κατασκευαστικές εταιρείες, που είναι υπό τον έλεγχό τους και απώτερο στόχο τη χρεοκοπία του δανειζόμενου κράτους και τη λεηλασία του πλούτου του.

        Το χρηματιστήριο έχει παγκοσμιοποιηθεί και ο ρόλος του γίνεται όλο και περισσότερο παρασιτικός, απειλώντας να τινάξει στον αέρα την παγκόσμια καπιταλιστική ισορροπία. Οι τιμές των μετοχών δεν αντιστοιχούν στη δυναμικότητα των επιχειρήσεων μόνο, όπως παλιά, αλλά επηρεάζονται, σε διαρκώς αυξανόμενο βαθμό, από τεχνητές ελλείψεις ή προσφορές των μεγάλων ΄΄παικτών΄΄. Τεράστια ποσά διακινούνται από το ένα χρηματιστήριο στο άλλο. Δεν διστάζουν οι ΄΄παίκτες΄΄ να παίζουν και με τις τιμές των τροφίμων αδιαφορώντας για τις συνέπειες (υποσιτισμός και λιμοκτονία για ολόκληρους λαούς). Παράλληλα σε εθνικό επίπεδο το χρηματιστήριο έχει μετατραπεί σε μέσον για την συγκέντρωση και εν συνεχεία ιδιοποίηση από λίγους του όποιου οικονομικού πλεονάσματος των πολλών, που παλαιότερα το οδηγούσαν στις τράπεζες με την καμπάνια της αποταμίευσης.  

          Στις αναπτυγμένες χώρες καταστρέφονται τα μεσαία στρώματα και πληθαίνουν τα κατώτερα, ενώ παράλληλα ανοίγει η ψαλίδα των εισοδη-

μάτων των πολλών από εκείνα των λίγων .  

         Πολλαπλασιάζονται τα τυχερά παιχνίδια, με τη συμβολή του κράτους, για καλλιέργεια ελπίδων και αυταπατών και συγκράτηση της δυσαρέσκειας των πολλών.  

        Συνεχώς δημιουργούνται στους απλούς πολίτες καινούργια οικονομικά δεσμά από τις τράπεζες, που επιδίδονται σε επαχθή και επικίνδυνο για τους δανειολήπτες δανεισμό. Οι άνθρωποι βρίσκονται νωρίς χρεωμένοι για πραγματικές ή πλασματικές ανάγκες και περιορί-ζονται οι δυνατότητες να διαμαρτυρηθούν για ό,τι τους αφορά, αφού η απόλυση τους θα σημάνει αδυναμία πληρωμής των χρεών (εξώσεις, κατασχέσεις κ.λ.π.). Η ενδεχόμενη κατάσχεση ή φυλάκιση, σε περί-

πτωση μη εξόφλησης, δημιουργεί συνθήκες δουλοπαροικίας.  

       Οι ώρες εργασίας αντί να μειώνονται, με την αύξηση του κοινωνικού πλούτου, την αυτοματοποίηση και την χρήση των υπολογιστών, συνεχώς αυξάνονται και το οκτάωρο αποτελεί για τον ιδιωτικό τομέα παρελθόν. 

       Οι συλλογικές συμβάσεις επιδιώκεται στην πράξη να γίνουν ατομι-

κές, για να μην υπάρχει έλεγχος στις εργασιακές σχέσεις και να μην μπορεί να υπάρξει συλλογική δράση.

       Τα συνδικάτα σιγά - σιγά έχουν ενταχθεί πλήρως στη λογική του συστήματος (εν λευκώ εκπροσώπηση με γενικόλογες υποσχέσεις, δημιουργία ελίτ συνδικαλιστών ) και περιορίζονται σε συμβάσεις άσχετες με τις πραγματικές ανάγκες των εργαζομένων και τίποτα περισσότερο. Έτσι βαθμιαία απαξιώνονται στη συνείδηση των τελευταίων, οι οποίοι λειτουργούν σαν ανίσχυρες μονάδες. 

      Στις φτωχές χώρες οι πλουτοπαραγωγικές τους πηγές καταλη-

στεύονται μέσω εξαγοράς ντόπιων ηγετών ή χορήγησης επαχθών δανείων, που ένα μέρος τους εξοφλείται σε είδος και το υπόλοιπο δημιουργεί κατάσταση διαρκούς ομηρίας. Η γεωργική τους παραγωγή οδηγείται σε μονοκαλλιέργειες όπου οι σπόροι, τα φυτοφάρμακα και το προϊόν τους βρίσκονται στη διάθεση των πολυεθνικών που επιβάλλουν εκβιαστικά τους όρους τους. Το αποτέλεσμα είναι ο ντόπιος πληθυσμός να λιμοκτονεί και να οδηγείται μαζικά σε εσωτερική ή εξωτερική μετανάστευση. 

Στις χώρες αυτές επίσης μεταφέρονται οι κατασκευαστικές δραστη-

ριότητες (εργοστάσια, εξοπλισμός) των πλούσιων χωρών για μεγιστοποίηση του κέρδους. Παντού υπάρχουν παραρτήματα πολυεθνικών, που κινούν τα οικονομικά νήματα των χωρών αυτών και επιβάλλουν εργασιακές σχέσεις δουλείας με μεροκάματα, ωράριο και οι συνθήκες εργασίας εξοντωτικές.                                                             

       Τις σχέσεις αυτές προσπαθούν να τις αναγάγουν σε παγκόσμιο μοντέλο ΄΄μείωσης του κόστους΄΄. Μάλιστα χρησιμοποιούν στις μητροπόλεις την απειλή μεταφοράς της παραγωγής εκβιαστικά, για να πετύχουν υψηλότερα κέρδη και ανοχή.
Έτσι φτάσαμε σήμερα το 50% του παγκόσμιου πληθυσμού να ζεί με εισόδημα μέχρι δύο (2) δολάρια την ημέρα και το 1% των πλουσίων να κατέχει το 45% του παγκόσμιου πλούτου.                                                                            

       Επακόλουθα αυτού του οικονομικού μοντέλου είναι α) τα μεγάλα ποσοστά ανεργίας, που αφήνουν τεράστια περιθώρια  για να χειροτερεύουν οι διοικούντες τους όρους εργασίας (μείωση αποδοχών, αύξηση ωρών εργασίας, περιορισμένη απασχόληση, ανασφάλιστη εργασία) και β) η ανέχεια ή η πείνα, που απλώνονται σε περισσότερα στρώματα και λαούς (34.000 παιδιά πεθαίνουν από υποσιτισμό κάθε ημέρα στον κόσμο). Συνεχίζεται                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                  

Για μια άλλη παγκοσμιοποίηση
4η συνέχεια

2 .    Οι συνέπειες της παγκοσμιοποίησης

      H πηγή, η κινητήρια δύναμη και οι στόχοι της παγκοσμιοποίησης είναι το αχαλίνωτο κέρδος και η συγκέντρωση όλο και περισσότερης εξουσίας απ΄τους λίγους. 

Και οι δύο στόχοι εξυπηρετούνται από την τεράστια ανάπτυξη του παραγωγικού μηχανισμού αφενός, και των μέσων επικοινωνίας και ελέγχου αφετέρου, που με τη σειρά τους ενισχύουν αυτούς τους στόχους. Αυτό γίνεται πλέον και με την καταπάτηση των νόμων και των αρχών που έχουν θεσπίσει οι ίδιοι οι κρατούντες(η παρανομία, η διαφθορά και τα σκάνδαλα είναι στην ημερήσια διάταξη). 

       Ο παράγων άνθρωπος – κοινωνία όλο και περιθωριοποιείται με επακόλουθο την εξαθλίωση όλο και περισσότερων στρωμάτων του πληθυσμού, σε όλο πλέον τον κόσμο, και ταυτόχρονα την σταδιακή καταστροφή του ίδιου του πλανήτη.

       Η φτώχεια  η πείνα και οι αρρώστιες στην Αφρική και την Ασία, το δουλεμπόριο και το τεράστιο ρεύμα μετανάστευσης, η μόλυνση του περιβάλλοντος ( νέφος και καταστροφή του όζοντος στον αέρα, ρύπανση της θάλασσας, τοξικά  και πυρηνικά απόβλητα στη στεριά ), οι μολυσμένες τροφές, η καταστροφή των δασών, η εξαφάνιση πολλών ειδών (με ανατροπή της ισορροπίας των οικοσυστημάτων), η πυρηνική απειλή, η υποβάθμιση της ποιότητας ζωής στις ανεπτυγμένες χώρες, η ανασφάλεια, το άγχος, η αυξανόμενη ανεργία, η γενικευμένη πορνεία, η μείωση των κοινωνικών παροχών, η δημιουργία σύγχρονων δούλων  (το 8ωρο  συνεχώς μεγαλώνει και οι κινέζοι εργάτες δείχνουν τραγικά το προς τα πού πάμε ), είναι οι βασικότερες συνέπειες της παγκοσμιοποίησης.

       Συνέπειες της παγκοσμιοποίησης υφίστανται και οι ίδιοι οι κυρίαρχοι του συστήματος. Ζουν σε μία έντονη ανασφάλεια τόσο για τα υπάρχοντά τους και τις επιχειρήσεις τους (αγχωτική ανάπτυξη ή πτώχευση, διαρκής απειλή από χρηματιστηριακά παιχνίδια ), όσο και για τις ζωές τους. Βιώνουν τη δική τους ανελευθερία εγκλωβισμένοι σε χρυσό ΄΄κλουβί΄΄. Οι προσωπικές σχέσεις τους έχουν διαλυθεί πλήρως και ζουν σε μία πλήρη απομόνωση, υποψιαζόμενοι τους πάντες και τα πάντα και προσπαθούν να γεμίσουν το κενό τους με υλικά πράγματα. Είναι τραγικά «δυνατοί» αδύνατοι. Είναι δημιουργοί ενός Φρανκεστάïν που στρέφεται και ενάντιά τους. Οι ίδιοι στρέφονται ενάντια στην κοινωνία. 

        Αυτή η παγκοσμιοποίηση με τις συνέπειές της είναι το οριακό στάδιο του καπιταλισμού που πλέον δεν μπορεί να εξασφαλίσει ούτε την αναπαραγωγή του, αφού απειλεί με εξαφάνιση την ίδια τη ζωή. Η καταστροφή πλέον απειλεί όλους τους κατοίκους της γης αδιακρίτως. Αυτή είναι τραγική μορφή της σημερινής «ισότητας», η τραγική κατάληξη αυτού του συστήματος που πλέον έχει σαπίσει . Συνεχίζεται                                                 

Για μια άλλη παγκοσμιοποίηση
3η συνέχεια

Όλη αυτή η κατάσταση προκαλεί την συνειδητή δράση ή την ενστικτώδη ασυνείδητη αντίδραση όλο και περισσότερων ανθρώπων.                 

Η στάση και οι ενέργειες αυτών που υφίστανται τις συνέπειες της παγκοσμιοποίησης είναι ποικίλες και μπορούν να χωριστούν σε δύο κατηγορίες:

α) Τις αντιδράσεις. Τέτοιες είναι οι εξεγέρσεις με βία και καταστροφή (νέων, μεταναστών, ιθαγενών, , μειονοτήτων, κ.λ.π.), οι  τρομοκρατικές ενέργειες μικρών ομάδων (Ερυθρές Ταξιαρχίες, 17 Νοέμβρη κ.λ.π.), οι θρησκευτικοί φανατισμοί, η θρησκοληψία, η αποστροφή προς την πολιτική, ο ατομικισμός, η ιδιώτευση, η καχυποψία προς όλους κ.ά.   

Είναι η εφηβική φάση της εναντίωσης σε ένα καταπιεστικό σύστημα ή κατάσταση. 

Επειδή κάθε αντίδραση έχει σχέση εξάρτησης με εκείνο στο οποίο αντιδρά γι΄αυτό φέρνει έντονα τα στοιχεία του και το αναπαράγει με άλλη μορφή. 

Η κατάληξη των αντιδράσεων είναι η διατήρηση της υπάρχουσας κατάστασης με κάποιες ίσως, ανώδυνες για το σύστημα, αλλαγές ή η αύξηση των μέτρων καταστολής .                                                                 

β) Τις δράσεις.  Οι δράσεις έχουν το στοιχείο της υπέρβασης του παλιού και της δημιουργίας καινούργιας ποιότητας.                                                                   
Η κατανόηση του αδιεξόδου του παλιού και του αναπόφευκτου θανάτου του, οδηγεί όχι σε εξαρτημένη αντίδραση με τα ίδια μέσα, αλλά σε αντικατάσταση του παλιού με άλλα μέσα και νοοτροπία ( χωρίς επιθετική βία κάθε μορφής, χωρίς δόγματα, χωρίς ΄΄νικητές΄΄). Με κατανόηση και εφαρμογή της αλήθειας ότι τα μέσα που χρησιμοποιούνται προσδιορίζουν τον σκοπό και τον περιέχουν, και ότι η καινούργια ποιότητα  φαίνεται από το πρώτο βήμα. Με αίσθηση ότι μόνο παράλληλες αλλαγές στον ΄΄μέσα΄΄ (προσωπικό), και στον ΄΄έξω΄΄ (κοινωνικό), κόσμο δημιουργούν καινούργιες ποιότητες. Έτσι έχουμε:                                                                              
          Δράσεις σε συλλογικό επίπεδο  : 

- Τα κινήματα προστασίας εθνοτήτων ή μειονοτήτων από εξολόθρευση (Ζαπατίστας, Παλαιστινιακή αντίσταση, αλληλεγγύης στους μετανάστες κ.ά.)

 -Oι κοινότητες αλληλέγγυας και συνεργατικής οικονομίας που απλώνονται σήμερα σε πολλές χώρες.

- Η δημιουργία και οι παρεμβάσεις των διαφόρων μη κυβερνητικών οργανώσεων (μη κρατικά επιχορηγούμενων), που ξεκινάνε με αγνή διάθεση για προσφορά. Δημιουργούν νέου τύπου σχέσεις με ομάδες ανθρώπων και με προβλήματα ( πείνα, αρρώστιες, θεομηνίες,  κ.λ.π. 

- Τα διάφορα κινήματα διαμαρτυρίας με διεθνή συμμετοχή ( Σηάτλ, Γένοβα κ.λ.π.) κατά των κραυγαλέων συνεπειών της παγκοσμιοποίησης (χρέη τρίτου κόσμου, αμερικάνικη πολεμική πολιτική υπερδύναμης, μεταλλαγμένα , περιβάλλον κ.ά.). 

- Κοινωνικές και πολιτικές παρεμβάσεις από μικρά κοινωνικά, πολιτικά σχήματα και ομάδες που επιζητούν την συνεργασία μεταξύ τους ή και με ευρύτερες κοινωνικές ομάδες για επί μέρους προβλήματα χωρίς διάθεση αποκλειστικής ηγεμόνευσης του κινήματος (Ο Μάης του ’68 ανέδειξε και ενίσχυσε αυτήν τη τάση).

- Πολιτιστικές δραστηριότητες από ομάδες με διευρυνόμενη κοινωνική δράση.

- Ομάδες αυτογνωσίας που δίνουν προτεραιότητα στην εσωτερική αλλαγή . 

Δράσεις σε ατομικό επίπεδο  :                          

 -Οι αθέατες ενέργειες ανώνυμων ανθρώπων που κάνουν την αλλαγή στις σχέσεις τους με τον εαυτό τους, τους άλλους, τις ιδέες και τα υλικά πράγματα. Δεν θεωρούν τίποτα δεδομένο και όλα τα επανεξετάζουν με φρέσκια δημιουργική ματιά.  Τη ζωή που τους προσφέρεται τη βρίσκουν επιφανειακή ή ανούσια και θέλουν να την υπερβούν. Νοιώθουν ότι η ουσία της ύπαρξης βρίσκεται στο ΄΄είναι΄΄ και όχι στο ΄΄έχειν΄΄. Ότι το καίριο είναι η δημιουργία αρμονίας στον μέσα και τον έξω κόσμο, η δημιουργική έκφραση και η ένταξη του καθενός σε ένα συνεκτικό κοινωνικό σύνολο, χωρίς να χάνεται η βαθύτερη ουσία της ιδιαιτερότητας του κάθε ατόμου.                         

- Η πρακτική πολιτικοποιημένων ανθρώπων που δεν εντάσσονται σε σχήματα, αλλά αγωνιούν για την πορεία της ανθρωπότητας. Παρακολουθούν ή συμπορεύονται κατά περίπτωση αλλά σε απόσταση ΄΄ασφαλείας΄΄ από τα διάφορα σχήματα, και συμμετέχουν στο κοινωνικό-πολιτικό γίγνεσθαι ενεργά, χωρίς ΄΄πρέπει΄΄ και ΄΄άνωθεν΄΄ εντολές.

Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο όλες οι παραπάνω περιπτώσεις ατομικής δράσης είναι έξω από την κυρίαρχη λογική της ιδιοτέλειας. Συνεχίζεται                       

Για μια άλλη παγκοσμιοποίηση
2η συνέχεια

1.      Η παγκοσμιοποίηση

Ο όρος παγκοσμιοποίηση χρησιμοποιείται τα τελευταία χρόνια, για να περιγράψει τη σημερινή φάση της παγκόσμιας κυρίαρχης οικονομικής και πολιτικής κατάστασης, που έχει ορισμένα νέα χαρακτηριστικά ή κάποια παλιά σε οξυμένο βαθμό.

Τα κυριότερα χαρακτηριστικά της παγκοσμιοποίησης είναι : 
-Η δημιουργία της παγκόσμιας αγοράς εμπορευμάτων και υπηρεσιών.       
-Η ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίων. 
-Η κυριαρχία του χρηματιστηριακού κεφαλαίου. 
-Η παγκόσμια αγορά τεχνογνωσίας .  
-Η παγκόσμια αγορά εργασίας. 
-Η δημιουργία ενιαίας καταναλωτικής συνείδησης.
-Η δημιουργία παγκόσμιας τράπεζας πληροφοριών και επικοινωνίας (διαδίκτυο).
-Η μεταφορά μεγάλων παραγωγικών μονάδων σε υπανάπτυκτες ή αναπτυσσόμενες  χώρες . 
-Η συναίνεση και συμμετοχή των ηγέτιδων δυνάμεων του ανεπτυγμένου κόσμου στους κανόνες του μοντέλου αυτού, και η σταδιακή επιβολή του, και στις υπόλοιπες χώρες.   
       Το ρόλο του ‘’μαέστρου’’ της παγκοσμιοποίησης σήμερα τον παίζει η κυβέρνηση των ΗΠΑ, η οποία προσπαθεί με το ‘’καλό’’ ή με το άγριο να επιβάλει τους όρους της και μέχρι τώρα το καταφέρνει, έχοντας ξεσηκώσει την παγκόσμια κατακραυγή. 
       Τα εθνικά κράτη είναι προσαρμοσμένα στους κανόνες της παγκοσμιο-ποίησης και για να την διευκολύνουν  έχουν ενισχυμένη εκτελεστική εξουσία  και τεράστιο δημοκρατικό έλλειμμα.
       Το άπλωμα των αγορών, για την απορρόφηση του τεράστιου όγκου προϊόντων που παράγουν τα μεγαθήρια των πολυεθνικών, δημιούργησε την ανάγκη μιάς ενιαίας παγκόσμιας καταναλωτικής συνείδησης, που να απορροφά ό,τι προσφέρεται και όπως προσφέρεται.
       Οι ανάγκες των ανθρώπων διαμορφώνονται κατά το πλείστον από τα μονοπώλια μέσω της διαφήμισης με την παράλληλη βοήθεια του τραπεζικού δανεισμού.
       Η ιδεολογία «καταναλώνω άρα υπάρχω» περνάει μέσα από τα καταναλω-τικά πρότυπα , κυρίως τα αμερικάνικα. H καταναλωτική συνείδηση συνεχώς περιορίζει την επίγνωση των πραγματικών αναγκών, την προσωπική έκφραση και αισθητική, τις ιδιαιτερότητες, τα τοπικά εθνικά χαρακτηριστικά, την «δημιουργική ματιά». 
       Σιγά-σιγά οι άνθρωποι βιώνουν μια ύπουλη σκλαβιά, τη σκλαβιά του καταχρεωμένου και εξαρτημένου καταναλωτή. 
       Η κυρίαρχη αξία είναι το «πόσα βγάζεις» ανεξάρτητα από τις μεθόδους που χρησιμοποιείς. 
       Το χρηματιστήριο μετατράπηκε σε παγκόσμιο εργοστάσιο παραγωγής χρήματος, σε παγκόσμιο καζίνο για μεγάλους παίκτες. 
       Τα όργανα και τα μέσα που εξυπηρετούν την παγκοσμιοποίηση ή υπάρχουν για την επιβολή της ή την αποδοχή της είναι : οι ενώσεις κρατών (Ευρωπαϊκή Ένωση, Αφρικανική Ένωση κ.λ.π.), οι  διεθνείς οργανισμοί (Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, Διεθνής Τράπεζα, Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου κ.λ.π.),οι διάφορες λέσχες (Μπίλντεμπεργκ, G8, κλπ), τα Μ.Μ.Ε. (κυρίως η τηλεόραση), ο πρωτα-θλητισμός (Ολυμπιακοί των πολυεθνικών, αλλεπάλληλοι διεθνείς αγώνες ), το ποδόσφαιρο (με συνεχείς διεθνείς διοργανώσεις), διάφορα επιχορηγούμενα εκπαιδευτικά ή ερευνητικά προγράμματα, η διαφήμιση, η ακατάσχετη παροχή καταναλωτικών δανείων από τις τράπεζες, η εξαγορά συνειδήσεων, η κρατική τρομοκρατία και τέλος ο πόλεμος. Συνεχίζεται                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                          

Για μια άλλη παγκοσμιοποίηση

Δημοσιεύουμε σε συνέχειες μία ανάλυση του Π.Μ.Π. για τη σημερινή πραγματικότητα και κάποιες προτάσεις του για υπέρβασή της.
Ελπίζουμε να αποτελέσει αφετηρία για ένα γόνιμο διάλογο, με κοινωνική ευαισθησία, εντός και εκτός του blog μας.
1η :

ΓΙΑ ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ

« Ένα φάντασμα πλανιέται πάνω από » τον κόσμο, το φάντασμα της παγκοσμιοποίησης από τα «κάτω».

Το φάντασμα της ελεύθερης διάθεσης, συνύπαρξης, συνεύρεσης, επικοινωνίας και συνεργασίας ανθρώπων ισότιμων και ελεύθερων από δεσμά παρελθόντος,  εξουσίες παρόντος, και υποσχέσεις μέλλοντος.

Ελεύθερων ανθρώπων από παραμορφωτικά κριτήρια φύλου, φυλής, εθνικότητας, χρώματος, δεξιοτήτων, προτιμήσεων, μόρφωσης και γενικά κάθε κριτηρίου που δημιουργεί διαίρεση, ανταγωνισμό και σύγκρουση.

Ελεύθερων από τη λογική της εκμετάλλευσης των πιο ‘’καθυστερημένων’’ χωρών, λαών, εθνών, ανθρώπων.

Ελεύθερων από κοσμικές και πνευματικές, ατομικές ή ομαδικές εξουσίες κάποιων, που κατέχουν την ΄΄αλήθεια΄΄ και δημιουργούν πειθήνιους οπαδούς.

Ελεύθερων από απατηλές υποσχέσεις, που τους καθιστούν μέρος μιάς  λογικής, εκείνης της επανάπαυσης, της  συναλλαγής και της ιδιοτέλειας.

Το φάντασμα αυτό απλώνεται σε όλα τα μέρη της γης και στο πέρασμά του καταστρέφει όλες τις αγκυλώσεις στις σχέσεις των ανθρώπων.

Συστήματα διακυβέρνησης, οικονομία, κόμματα, συνδικάτα, ιδεοληψίες, θεσμοί, τρίζουν έτοιμα για κατάρρευση.

Η κρίση σε όλους τους τομείς, που απλώνεται  σε όλο τον πλανήτη, φέρνει στην επιφάνεια σιγά-σιγά ένα υγιές πνεύμα πρωτοφανέρωτο. Συνεχίζεται